Cieplej, ciepło, coraz cieplej. Nadeszło astronomiczne lato, a wraz z nim ochota na lżejsze wina. Można podać wiele przykładów win idealnych na lato. Jednak jest jedno, którego nie można pominąć – Vinho Verde.

Trudno jednoznacznie ustalić początek produkcji wina w regionie Vinho Verde. Przypuszcza się, że w okolicach Minho wino zaczęto produkować już w czasach starożytnych. Tak jak w dużej części Europy wpływ na to miała kultura rzymska i jej obszerna ekspansja. Jednak nie ta historia jest najważniejsza. Pisząc o „zielonych winach” warto zwrócić uwagę na ich genezę i historię produkcji oraz uprawy. Otóż ten malowniczy region w północnej części Portugalii słynie z produkcji świeżego, lekko perlistego wina, które poddane szybkiej fermentacji rozlewane jest równie ekspresowo do butelek. Jest to tylko jedna przyczyn, która powoduje, że to wino nazywane jest „zielonym”. Nie prawdą jest, że ma zielony kolor, choć faktycznie można w nim dostrzec młode, jasne refleksy, które mogą skłaniać do stwierdzenia, że mamy do czynienia z „zielonym winem”. Historia w tym przypadku jest na wskroś inna.

Vinho Verde dzięki swojej perlistości, lekkości i świeżości skradło podniebienia wielu osobom, które sięgają po nie szczególnie latem.

Bliskość regionu do Oceanu Atlantyckiego jest bardzo pozytywna dla uprawy winorośli. Sprawia, że wiatry niosą deszcz z Atlantyku, dzięki czemu plony mogą rosnąć znacznie wyżej niż w suchszych, śródlądowych regionach. Wysokie opady i wilgotne lata w tej części Portugalii oznaczają, że choroby grzybowe są odwiecznym zagrożeniem, ale dobra wentylacja zapewniana przez otwarte, pionowo wyszkolone pnącza częściowo pomagają temu zaradzić.

„Zielone wino” w swojej pierwotnej wersji zaczęto produkować w przyklasztornych ogródkach. Tamtejsi mnisi uprawiali winorośl z lokalnych szczepów czerpiąc przede wszystkim z dobrodziejstw tutejszego klimatu i charakteru winogron. Stosunkowo chłodny i obfity w opady region sprzyjał wegetacji winogron, ale niekoniecznie ich dojrzewaniu. Z tego powodu postanowiono poddawać moszcz winogronowy szybkiej fermentacji i równie szybko go butelkować, zachowując przy tym w winie charakter terroir. Ze względu na dobre warunki klimatyczne winorośl rosła praktycznie wszędzie. Wykorzystywano ją jako naturalne żywopłoty czy ozdobę elewacji budynku. Również w winnicach winorośl rosła bardziej pionowo porastając tzw. trejaże – układ palików połączony ze sobą u góry cienką belką. Naturalne płoty tworzone przez winorośl sprawiły, że pejzaż Vinho Verde przybrał jeszcze bardziej zielony charakter. Jest kilka idei skąd wywodzi się „zielona” nazwa wina. Niektórzy twierdzą, że chodzi o charakter Vinho Verde – lekki, świeży i młody. Jednak patrząc na krajobraz regionu trudno nie zgodzić się z teorią że to właśnie ze względu na bujną zieleń wino dostało swoją nazwę.

Naturalny styl Vinho Verde

Co kryje się pod nazwą Pet-Nat? Lekkie, świeże, delikatnie musujące i na niezwykle owocowe wino idealne na lato.

Coraz częściej, szczególnie wśród fanów win naturalnych, można usłyszeć tajemniczo brzmiące słowo Pét-nat. Co kryje się pod tą nazwą? Lekkie, świeże, delikatnie musujące i na niezwykle owocowe wino idealne na lato. Pétillant naturel czyli „naturalnie musujące” dopiero od niedawna zaczęły cieszyć się większą popularnością, ale tak naprawdę wina produkowane metodą ancestrale mają dłuższą historię od szampanów. Pierwsze znane Pét-naty pochodzą z okolic Limoux, miasta w górach Pirenejów w południowo-zachodniej Francji. Według lokalnej legendy opactwo Saint-Hilaire produkowało wino musujące już w 1531 r., ale pierwszą apelacją była Montlouis Pétillant Naturel AOC, stworzona dopiero w 2007 roku dla win musujących powstających metodą ancestrale z winogron Chenin Blanc we francuskiej dolinie Loary. Pétillant naturel jest nadal najczęściej wytwarzany we Francji, ale ze względu na coraz większe zainteresowanie winami naturalnymi, możemy spróbować Pét-natów z całego świata.

Metoda ancestrale to tylko jedna fermentacja. Wino jest przenoszone z kadzi do pojedynczych butelek podczas fermentacji, a następnie zamykane pod kapslem. Bąbelki powstają, gdy dwutlenek węgla – produkt uboczny fermentacji alkoholowej – zostaje uwięziony w winie. Wino nie jest filtrowane i nie dodaje się do niego żadnej dawki cukru, dlatego pét-nat jest uważany za bardziej naturalny styl niż inne wina musujące, które wymagają większej ingerencji człowieka w procesie produkcji. Metoda ta jest zdecydowanie prostsza i mniej czasochłonna od metody szampańskiej, ale potrafi być bardzo nieprzewidywalna i trudna do kontrolowania, więc wymaga od winiarza dużego doświadczenia.

Pét-naty zwykle mają niedużo alkoholu, około 11-12%. Często można wyczuć odrobinę słodyczy z cukru resztkowego, który nie został całkowicie sfermentowany. Brak drugiej fermentacji oznacza, że wina te są mniej musujące niż te produkowane metodą tradycyjną. Wina Pétillant naturel mają ciśnienie 2,5-3 atmosfer, w porównaniu z 5-7 w przypadku szampana, co daje delikatnie musujące bąbelki. Końcowy efekt daje żywe, świeże i rustykalne wina, które świetnie oddają terroir. Wina Pétillant naturel są zwykle niefiltrowane, co powoduje, że są mętne z odrobiną osadu na dnie butelki. W sklepowych półkach można je rozpoznać po kapslach, które nie pozwalają uciec bąbelkom. Astronomiczny wzrost popularność Pet-natów jest ściśle związany z coraz większym zainteresowaniem winami naturalnymi. Jednak ich przyjemny, delikatny i owocowy styl powinien odpowiadać każdemu, nie tylko tym, którzy swoje wina wolą mętne lub pomarańczowe. Dlatego na kolejne spotkanie z przyjaciółmi lub rodzinny obiad zamiast butelki Prosecco weźcie Pet-Nata – na pewno nie pożałujecie.

Wina od Quinta da Raza

Winnica Quinta da Raza położona jest w subregionie Colorico de Basto. To unikalne 40 hektarowe terroir położone jest na wysokości 250 m n.p.m. w dolinie rzeki Tamega. Ukształtowane przez delikatne zbocza, osłonięte od zachodu górami ograniczającymi wpływ wiatru znad Atlantyku, z jednoczesną dużą jak na ten region ekspozycją na słońce. Te niestandardowe dla regionu Vinho Verde warunki, powodują też mniejsze opady deszczu pozytywnie wpływając na winorośl. Wina są świeże, owocowe i delikatnie musujące – idealne szczególnie na lato.